Cümle içinde kişi(ler) veya şey(ler) hakkında doğrudan veya dolaylı bir yan bilgi daha vermek istediğimizde Pronomi Relativi (ilgi zamirleri) kullanmalıyız.
Özne veya nesne ne olursa olsun (kişi, nesne, tekil, çoğul) hakkında doğrudan ikinci bir bilgi vermek için che ilgi zamiri kullanılır:
La signora che ho appena salutato é la madre di Luigi.
(Şimdi selamladığım hanım Luigi’nin annesidir)
Tutti i libri che ho letto durante l’estate sono romanzi gialli.
(Yazın okuduğum tüm kitaplar polisiye roman)
Sarı anlamına gelen giallo sözcüğü, aynı zamanda libro, romanzo, film ve racconto sözcükleri ile kullanıldığında polisiye anlamına gelir.
Bazen de hakkında bilgi vereceğimiz kişi veya şey cümlenin nesnesidir:
Non conosco quelle bambine che stanno giocando nel giardino.
(Bahçede oynayan o kız çocuklarını tanımıyorum)
Mi piace molto il vestito che mi hai regalato.
(Bana hediye ettiğin elbiseyi çok beğendim)
Che yerine sözcüğün erkek tekil, dişi tekil, erkek çoğul ve dişi çoğul oluşuna göre il quale, la quale, i quali ve le quali de kullanılabilir ama sürekli articolo düşünmek gerekir o zaman.
Yukarıdaki cümleleri şu şekilde de kurabiliriz:
La signora la quale ho appena salutato é la madre di Luigi.
Tutti i libri i quali ho letto durante l’estate sono romanzi gialli.
Non conosco quelle bambine le quali stanno giocando nel giardino.
Mi piace molto il vestito il quale mi hai regalato.
Bunu bilin ama bu tarz cümlelerde che kullanmayı tercih edin derim. Hem daha sık kullanılıyor hem de çok daha kolay!
Son örneğe tekrar bakalım:
Mi piace molto il vestito che / il quale mi hai regalato.
(Bana hediye ettiğin elbiseyi çok beğendim)
Burada, mi piace quello che mi hai regalato dersem ‘bana hediye ettiğin şeyi beğendim’ demiş olurum. Yani quello sözcüğü il vestito sözcüğünün yerini tutar.
Quello che yerine ciò che de kullanabilirsiniz.
Non ho capito quello che/ciò che hai detto (Dediklerini anlamadım)
Dolaylı anlatım için ise a, di, da, in, su, con, per, fra/tra gibi edatlar kullanılır. Bu
cümlelerde, preposizione sonrasında cui sözcüğünü kullanmak yeterlidir.
Conosco bene gli insegnanti di cui stai parlando.
(Hakkında konuştuğun/bahsettiğin öğretmenleri iyi tanıyorum)
Sono molto bravi questi bambini fra cui c’è anche tuo figlio.
(Aralarında senin oğlunun da olduğu bu çocuklar çok başarılı)
Bu yapıda yine cui yerine cinsiyet ve niceliğe göre il quale, la quale, i quali, le quali demek de mümkün (conosco bene gli insegnanti dei quali stai parlando).
Ancak, articolo ile birleşen bir edat kullandığınızda ifade çok zorlaşabiliyor: al quale, delle quali, sulla quale, dai quali, nel quale. Bu nedenle cui tercih edilerek kolaya kaçılabilir.
Cui aynı zamanda dolaylı anlatımda iyelik bildiren yapılarda kullanılır:
Il ragazzo, la cui macchina é parcheggiata qui, é entrato in quel negozio.
(Arabası burada park edilmiş olan çocuk o dükkâna girdi)
Conosci quei bambini il cui padre vuole parlare con te?
(Babaları seninle konuşmak isteyen o çocukları tanıyor musun)
En sade ve anlaşılır şekilde böyle anlatabildim, yine pratik yaparak pekiştiririz!
Not: Bugün rengim sarı gördüğünüz gibi. Küçükken saçlarımın rengi çok açıkmış, babam ve dayım Sarı derdi bana. Bu yaşıma geldim, o sarışın halden eser kalmadı ama quel soprannome (o lakap) kaldı, dayım hala Sarı diyor.
Sizin de çocukluğunuzda takılıp yakanızı bırakmayan bir lakabınız var mı?
