Ora tocca a questa spezia

Şimdi sıra bu baharatta!

Sofralarımıza ve gönlüme taht kuran bu baharatın adı sıra! Bilenler biliyordur ama bilmeyenler için yazayım dedim çünkü herkesin mutfağına girsin isterim. Sıra aslında daha çok Adana ve Mersin bölgesinde yetişiyor. Yaygın kullanılan bir baharat değil, bu bölgede bazı yerel yemeklerde kullanılıyor ve herkes de bilmiyor. Kimyona çok benzeyen daha büyük taneleri var. Tatlımsı anasona benzeyen bir baharat, kimyonun yakıştığı yemekler dahil olmak üzere birçok yemekte, çorbalarda kullanılabilir.

Mangia la minestra o salta dalla finestra

(Çorbanı ye/iç ya da pencereden atla)

Bizim ya bu deveyi güdersin ya da bu diyardan gidersin atasözümüzle aynı anlamda bir atasözüdür bu. Elimizdekiyle yetinmeyi, aksi takdirde daha da kötü duruma düşebileceğimizi hatırlatır. Yetindik, yetiniyoruz, yetineceğiz ama corona gitmek bilmiyor bir türlü. Gideceğimiz başka diyar yok zaten, güdüyoruz deveyi ama bak pencereden atlamak hiç de zor bir şey değil. Neyse ben en iyisi çorba yapıp içeyim!

Karantina günlerinde en iyi dostlarımızdan biri de zuppa/minestra (çorba) makinemizdi. Aman çorba yapmakta ne var demeyin, Philips Soupmaker bir harika. Beş programı var ve yaratıcılığınızla doğru orantılı olarak beşin katlarında yemek ve içecek çıkarabilirsiniz: süzme çorba, taneli çorba, komposto adı altında sıcak meyve püresi (patates püresi için kullanılabilir o program), smoothie ve beşinci olarak da manuel blender programını kullanarak yapmak istediğiniz her şeyi kısacık bir sürede zahmetsiz hazırlayıp, bulaşıksız sofraya getirmenize yardımcı bir şef.

Erişte, makarna veya şehriye ile taneli çorbalar da çok güzel oluyor. Yazın smoothie denemeleri başlayacak, gazpacho ve benzer soğuk çorbalar denenecek. Ağırlıklı olarak süzme çorba için kullanıyoruz, o kadar nefis şeyler çıkıyor ki elimiz hep birinci düğmeye gidiyor. Bir standart tutturduktan sonra istediğiniz sebze ve baharatlarla envai çeşit çorba çıkıyor. Domates, mercimek, tarhana, kabak, balkabağı, borokoli, pancar, mısır, karnabahar, lahana veya karışık sebze çorbaları beş yıldır denediğimiz çeşitlerden. Evde ne varsa, dolapta ne kaldıysa makineye atıp yirmi dakika beklemek yeterli. Sebzeler tüm de atılabiliyor ama makineye ayıp olur gibi geldiğinden (ve daha iyi yerleşsin diye) doğruyor insan biraz.

O bahsettiğim standart şu bizde: bir soğan, kıvam için bir patates, bir kaşık zeytinyağı, bir bardak süt, yarım tablet tavuk suyu, tuz ve istediğiniz baharat. Bunun üzerine aşırı miktarda olmayacak şekilde ister sebze, ister mercimek ya da domates ile gayet lezzetli bir kremalı çorba çıkıyor.

Dört kişilik çorbanız dört saat kadar sıcak kalıyor içinde, sofraya getirip doğrudan makineden kâselere döküyorsunuz. Çok kalabalık olmayan aileler, tek yaşayan çorbaseverler için mutlaka öneririm, bebekli anneler ve öğrenci evleri için ideal. Tek kuralı var, malzemeler konduktan sonra ekleyeceğiniz su min-max aralığına gelmeli. Bir de maalesef kendi kendini yıkamıyor!

Reklam almış gibi oldu ama paylaşayım dedim. Çorba makinesi sıra vermedi asıl mevzumuz olan sıra baharatına.

Balkabağı çorbasına zencefil, diğerlerine de muskat, kakule, kuru fesleğen iyi gidiyordu. Kuru fesleğeni Roma’da tesadüfen keşfettiğim Aromi e Sapori adında bir dükkândan almıştım. Adı üstünde, Kokular ve Tatlar ile insanı kendinden geçirten küçük ama dopdolu bir dükkân. Ben de burnumda mis kokularla sarhoş, kulağımda dingin Tracy Chapman şarkıları ile bir hoş olup ne gördüysem almışım: sade, biberli, sarımsaklı kuru fesleğen, taşıyamayacağım kadar makarna, mozzarella. Bu bahsettiğim, altı veya yedi yıl önceki bir heyecan.

Hani bir yere giderken bir istediğin var mı diye sorulur ya formaliteden, yok sağ ol denir cevaben. Bana soran kişi Roma’ya gidiyorsa yandı demektir. O zaman bir istediğim olur, kuru fesleğen ve birkaç baharat. Fakat soran kişi bir lezzet diyarına yönlendirileceği için kesinlikle pişman olmaz sorduğuna, hem de dükkân Aşk Çeşmesinin hemen sol çaprazındaki ara sokakta. Oraya mutlaka gideceğine göre zahmet yaratan bir sipariş olarak görmem bunu. Eğer benim için gidecekse de iki fayda birden sağlamış olurum, muhteşem Fontana di Trevi‘yi görmeden dönmemiş olur ve eve döndüğünde mutfağı aromi e sapori dolar.

Oradan gelen aromalar bitmesin diye neredeyse koklayarak kullanıyoruz. Karantinada bir gün, sebze çorbasında farklı bir tat arayışına girince, mutfak dolabının bir köşesine terk edilmiş sırayı keşfettik ve o gün bugün sıra en ön sıraya geçti.

İsteyen olursa temin edebilirim bu güzel baharattan. Yalnız talep artarsa sıra almak için önce sıra almanız gerekebilir. Bakarsınız, bir Baharat Yolu kurar ve yeni bir yol tutar, mis kokular içinde geçiririm ömrümün kalan kısmını. corona geçit verirse tabii, her şey ona bağlı!

Not: Şimdi baktım da çorba makinesi de almış payını döviz artışlarından, fiyatlar uçmuş. Ama sizin de benim gibi corona sonrası için adaklarınız varsa veya kendinizi ödüllendirmek isterseniz aklınızda olsun. Benim ödülüm meyve sebze kurutma makinesi olacak!